آبشار رفیع و تماشایی لاتون در 15 کیلومتری جنوب شهرستان آستارا، میان جنگل‌های انبوه گیلان و در پناهگاه حیات وحش لوندویل واقع شده است. شهرستان لوندویل یکی از زیباترین مناطق سیاحتی گیلان است که با آبشار معروف لاتون به ارتفاع تقریبی 105 متر به عنوان بلندترین آبشار ایران به خود می‌بالد. در مسیر صعود به آبشار روستای کوته کومه قرار دارد،آبشار لاتون حدود 5 کیلومتر از آبگرم کوته کومه واقع شده است.(آبگرم روستای کوته کومه نیز که از دیر باز برای درمان بسیاری از دردهای رماتیسمی ، مفاصل و نیز از بین بردن لکه‌های پوستی مورد استفاده قرار میگرفته است.) برای رسیدن به این آبشار زیبا تپه‌های جنگلی و بسیار وهمچنین چشمه‌های فراوانی با آبی خنک و نوشیدنی دیده میشود. انتهای مسیر نیز دارای پرتگاههایی خطرناک می‌باشد. گفتنی است آبشار از فاصله 500 متری قابل رویت است. آبشار لاتون از دامنه کوه اسپیناس سرچشمه گرفته، و به رودخانه لوندویل سرازیر میشود. در حاشیه آبشار یکی از زیباترین جنگل‌های متراکم بکر و دست نخورده گیلان با انبوهی از درختان آلو، گلابی، گردو، فندق و سیب وحشی وجود دارد که در 9 ماه از سال سرسبزی و زیبایی خود را حفظ می‌کند. حجم آب آبشار لاتون در فصول مختلف سال متفاوت است ولی در تمام فصول آب دارد. قلعه ای که بر روی آبشار لاتون قرار دارد همان قلعه اسپینه (اسپیناس) معروف است ؛ و یکی از قلعه‌های بابک خرم دین می‌باشد. از تنوع زیستی جانوری اطراف ابشار نیز می‌توان به گرگ، گراز، خرس (نادر)، جوجه تیغی، اسب، گاو، و... اشاره کرد. همچنن قلعه‌ای اعجاب انگیز بر فراز ابشار واقع شده است که به قلعه "بز" معروف است. بهترین فصل سفر به آبشار لاتون اوایل بهار یا اواخر زمستان است که آب و هوای منطقه معتدل بوده و رطوبت کمی دارد. با این حال، توصیه میشود این مسیر را حتما با یک گروه حرفه ای طبیعت گردی یا کوهنوردی طی کنید تا دچار مشکلات پیش بینی نشده نشوید. اگر گذارتان به این آبشار افتاد، می‌توانید سری هم به قلعه لاتون و قله اسپیناس بزنید. از جمله امکانات رفاهی این جاذبه : پارکینگ، بوفه، سرویس بهداشتی، آبگرم معدنی و اتاق‌های کرایه ای هم وجود دارد که می‌توانید از آنها برای یک اقامت کوتاه استفاده کنید. مسیر دسترسی فاصله از روستای کوته کومه تا آبشار حدود ۶ کیلومتر است که در مدت طی این مسافت ۳/۵ ساعتی در حدود ۷۵۰ متر ارتفاع زیاد میشود. مسیر صعود آبشار تپه‌هایی جنگلی و بسیار زیباست که در طول مسیر چشمه‌های فراوانی با آبی خنک و نوشیدنی دیده میشود. انتهای مسیر نیز دارای پرتگاههایی خطرناک و مرگبار است. آبشار از فاصلهٔ ۵۰۰ متری قابل رویت است.
چرا باید آبشار لاتون را از نزدیک دید؟
ارتفاع آبشار لاتون ۱۰۵ متر است و برای همین شما با آبشاری معمولی که قطر آبش اندازه شیرآب است، طرف نیستید. علاوه بر آبشار اصلی، آبشار دیگری هم در ۱۰ متری آن قرار دارد که ۶۵ متر ارتفاع دارد و سرریز آب آن نسبت به آبشار اصلی بیشتر و پر عرض‌تر است. در بالا دست آبشار بزرگ لاتون، سه حوض بزرگ طبیعی با سه آبشار ۱۰ متری وجود دارد که از زیبایی‌های بی‌نظیر و منحصربه‌فرد منطقه لاتون است، پس در اینجا همه‌اش با چیزهایی سرکار دارید که در زندگی روزمره یک رویا به نظر می‌رسند. مسیر پیاده روی و رسیدن به آبشار و گذشتن از مراتع و چشمه هایی با آب خنک و گوارا یکی از لذت بخش ترین سفرها را پیش رویتان قرار میدهد.
بهترین زما بازدید از آبشار لاتون
در همه فصل‌های سال میشود به تماشای آبشار لاتون رفت، نمی‌شود گفت برگ‌های نارنجی پاییز زیباترند یا سبزی درختان در فصل گرما. البته نیمه زمستان را برای این سفر توصیه نمی‌کنیم. پیشنهاد ما از اوایل بهار تا ابتدای تابستان است. زمانی که هوا معتدل است و هنوز گرما و شرجی هوا آدم را از پای درنمی‌آورد.
وسایل مورد نیاز در بازدید از آبشار لاتون
وقتی قرار است برای رفت و برگشت هشت ساعت جنگل‌پیمایی و کوه‌پیمایی کنید، کفش مناسب و لباس کافی ضروری به‌نظر می‌رسد. لباس اضافی، کلاه، ضدآفتاب، عینک آفتابی، کیف کوچک کمک‌های اولیه، آب و خوراکی سبک همراه داشته باشید.
مسیر دسترسی به آبشار لاتون
از تهران تا لوندویل بیشتر از ۶ و نیم ساعت فاصله است. اتوبان تهران – رشت را به سمت تالش ادامه می‌دهید. از تالش تا لندویل کمتر از یک ساعت راه دارید. از لوندویل جاده فرعی به سمت جنوب را دنبال کنید و به روستای کوته کومه برسید. به لوندویل که رسیدید، از یک جاده فرعی باید به روستای کوته کومه بروید. تا روستا ۱۵ دقیقه راه است و به آن که رسیدید باید با ماشین خداحافظی کنید تا پیاده‌روی طولانی‌تان شروع شود. مسیر کمی سربالایی و مسافت آن حدود ۶ کیلومتر است.
