دو مناره دردشت

در محدودهٔ شهر اصفهان، دو مناره به نام‌هاى «غار» و «زغمار» وجود دارد که یکى از آن‌ها داراى قدیمى‌ترین کتیبهٔ تاریخ‌دارى است که به خط نسخِ قائم‌‌الزاویه نگاشته شده است. خرابه‌هاى بناى گنبدى با بدنهٔ مکعب شکل در حدود ۵۰ مترى جنوب غربى مناره دیده مى‌شود. این مناره، میله‌‌اى است مدور و منفرد که با آجر ساخته شده و نوک آن فرو ریخته و بر پایه‌اى هشت‌ضلعى بنا شده است. پى سنگى مناره که دو متر از آن نمایان است ملاط تُردى دارد که از ماسه، شن، آهک و خاکستر ساخته شده است. پایهٔ مناره که به تدریج از ضخامت آن کم مى‌شود، ‌ ۴/۸ متر بلندى دارد. مدخل پلکان در ضلع جنوب شرقى پایه، و درست در ارتفاعى قرار دارد که سابقاً سطح زمین بوده است. قطر میلهٔ‌ مناره در پایین، تقریباً ۵/۵ متر است. قطر قلهٔ آن در وضعیت کنونى ۴/۷ متر و ضخامت دیوارهٔ‌ آن ۷۴ سانتى‌متر است. ارتفاع پایه و میلهٔ مناره، در حال حاضر، جمعاً حدود ۲۱ متر است. درست در پایین نوک مناره و رو به سوى قبله، پنجرهٔ‌ عریضى تعبیه شده است. این پنجره بالکن کوچکى دارد که بر کنسولى تکیه دارد و در پهلو به شکل تاقچه‌اى با تاقِ جناغى است. در این مناره اثرى از کاشى‌کارى دیده نمى‌شود - به جز قسمتى از پایه که از زیر خاک بیرون آورده شده - بقیهٔ قسمت‌هاى مناره سالم مانده است. در قسمت فوقانى چهار ضلع پایه، کتیبه‌اى در یک سطر به خط کوفى وجود دارد که با آجر معرق ساخته شده و از شمال شرقى شروع و به سمت شرق ادامه مى‌‌یابد. مفاد این کتیبه، به عدد تاریخ ۵۵۵ هجرى قمرى ختم مى‌شود.