درست در میان پیچ و خم جاده چالوس، غاری مملو از شگفتی به نام «یخ مراد» وجود دارد که یکی از نمونه‌های کم نظیر در میان غارهای ایران به شمار می‌رود. این غار به دلیل دارا بودن قندیل‌ها و دریاچه‌های یخ زده‌‌اش زبان زد خاص و عام بوده و میزبان مسافرانی است که از هر گوشه‌ی جهان به دیدنش می‌آیند. نکته جالب درباره‌ی این غار، نقل قول‌های فراوانی است که تا به امروز از نسلی به نسل دیگر بیان شده و نمونه‌ی کوچکی از آن درباره‌ی اثر معجزه‌آسا و شفا بخش قندیل‌های آن است. دهانه ی غار در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب برابر ۸ و ۳ متر می باشد. سه تالار بزرگ، سه یخچال زیرزمینی و هفت حلقه چاه تا عمق ۳۰ متر بخش های مختلف غار یخ مراد را تشکیل می دهند. این غار به صورت فنری و با شیبی در حدود ۳۰ درجه امتداد یافته است. پس از پشت سر گذاشتن دهانه به غار و قسمت های مختلف آن وارد می شویم: ۱- تالار سنگلاخی با ورود به غار به یک تالار سنگلاخی برخورد می کنیم که ۱۲ در ۱۸ متر است و ۶ متر ارتفاع دارد. آنچه که در این تالار جلب توجه می کند تخته سنگی بزرگ به ابعاد ۳ در ۵ متر می باشد که کف آن صیقلی و گود افتاده است. گودی کف سنگ حکایت از جریان طولانی مدتِ آب اسید دار در این قسمت دارد که بر اثر تماس با تخته سنگ در طی صدها هزار سال به شکل امروزی خود در آمده است. به احتمال زیاد نقطه شروع آب اسید دار در سقف همین تالار بوده و پس از جریان یافتن در غار و انجام دادن فرآیند آهک خوری (فرسایش سطوح آهکی)، از اعماق غار خارج می شده است تا در پایین دست غار به رودخانه آزادبر وارد شود. احتمال دیگری هم وجود دارد که صدها هزار سال قبل پیش از آنکه بستر رودخانه تغییر کند، از روی همین تخته سنگ وارد غار می شده است و گودی روی سنگ نشانه ای از جریان رودخانه می باشد. در انتهای تالار سنگلاخی، به ۳ راهرو برخورد می کنیم: * راهروی سمت راست تالار پس از ۲۰ متر به انتها می رسد. * راهروی سمت چپ پس از طی مسیری لغزنده به طول ۵۰ متر و شیب ۱۰ درجه به لبه پرتگاهی به عمق ۱۲ متر ختم می شود که برای ورود به درون پرتگاه وسایل فنی کوهنوردی نیاز است. در انتهای پرتگاه، تالاری به ابعاد ۱۰*۱۵ متر قرار دارد که به عنوان یکی از محل های تشکیل چکنده و چکیده های یخی در ماههای سرد سال به شمار می رود. * سومین راهرو در سمت چپ تالار و ۳ متر بالاتر از کف آن قرار دارد که شعبه اصلی غار است و از ابتدا تا انتها حدود ۲۵۰ متر می باشد. این راهرو ما را به قسمت های مختلف دیگری هدایت می کند. ۲- تالار دوم شعبه اصلی غار پس از ۱۵ متر به شکافی می رسد که ۲ متر طول و ۱ متر عرض دارد و در زیر آن پرتگاهی به عمق ۸ متر دیده می شود. ورقه ی آهنی محکمی بر روی شکاف قرار دارد که نقش پل را بازی می کند و به شما امکان عبور از آن را می دهد. در ادامه شعبه اصلی غار، تالار دوم غار با ابعاد ۲۰*۲۵ متر و ارتفاع ۱۰ متر مشاهده می شود. این تالار دو دهلیز دارد: * دهلیزی به به طول ۶ متر که به چاهی به عمق هفت متر می رسد. * دهلیز دیگری به طول ۱۰ متر که به چاهی به عمق ۸ متر ختم می شود. ۳- تالار سوم پس از تالار دوم، تالار سوم را به ابعاد ۳۰*۲۵ متر می بینیم که بلندترین سقف غار را در خود جای داده است. آنچه که بر دیوارها و سقف تالار بسیار زیبا جلوه می کند غارسنگ هایی هستند که به رنگ های نخودی و گل کلمی دیده می شوند. ۴- دخمه دوقلو دخمه ای در انتهای غار وجود دارد که توسط پرتگاهی به عمق ۵ متر از تالار سوم جدا شده است و به نام دخمه دوقلو شهرت دارد. این دخمه دو فضا به ابعاد ۷*۶ متر و ۴*۳ متر را در خود جای داده است و ارتفاع سقف هر یک از آنها ۱.۵ تا ۳ متر می باشد. دخمه ی اول پوشیده از یخ دائمی است و دریاچه یخی اصلی غار و یک آبشار یخی حاصل از چکه های دیواره در آن به چشم می خورد. دخمه ی دوم نیز یک دریاچه یخی را در خود دارد. سطح دریاچه ها، ۶۰ متر پایین تر از ارتفاع دهانه غار قرار دارد و در تابستان یخ آنها تا عمق ۱۰ سانتی متر ذوب می گردد. قدمت غار برخی بر این باورند که سابقه پیدایش غار به دوره دوم زمین شناسی (مزوزوییک) یا میان زیست باز می‌گردد اما در این غار فسیلی از گونه نرم تنان دریایی به نام کاردتیا کشف گردیده است که مربوط به دوره سوم زمین شناسی می باشد. برخی کارشناسان بر پایه ی این کشف اعتقاد دارند که این غار در حدود ۵۰ میلیون سال پیش در زیر دریا به وجود آمده است.
چرا غار یخ مراد خاص است؟
استالاکتیت و استالاگمیت‌های یخی غار یخ مراد بسیار خیره‌کننده است. همین مناظر هستند که سبب شهرت این غار شده‌اند. این غار در میان غارهای ایران کم‌نظیر است و کمتر جایی مانند آن را می‌توان دید. قندیل‌های آویزان از سقف و دریاچه‌های یخ‌زده این غار چشم هر طبیعت‌دوستی را مجذوب خود می‌کند. غار یخ مراد از دیگر غارهای ایران متمایز است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده. از دلایل تمایز این غار می‌توان به این مورد اشاره کرد: هوای داخل اغلب غارهای ایران، حدود 10 درجه گرم‌تر از هوای بیرون آن است؛ اما این غار به دلیل منافذ بی‌شمار، ارتفاع زیاد از سطح دریا و تأثیر کانی‌ها دمای کمتری نسبت به هوای بیرون دارد. این غار از قدمت طولانی برخوردار است؛ فسیل‌های کشف‌شده از گروه نرم‌تنان به نام کاردتیا، قدمت این غار را به دوره سوم زمین‌شناسی می‌رساند.
در غار یخ مراد چه می‌بینیم؟
دیدنی‌های این مقصد از مسیر آن آغاز می‌شود: چالوس. بعد از آن، باید وارد مسیر فرعی‌ای بشوید که در زیبایی کم از جاده چالوس ندارد. رودخانه پرآب آزادبر شما را در این مسیر همراهی می‌کند. آب و هوای این منطقه معتدل و مناظر آن چشم‌نواز است. با ورود به غار یخ مراد متوجه شگفتی آن خواهید شد. قندیل‌های یخ‌زده و شکل منحصربه‌فرد سنگ‌های دیواره غار مسحورتان می‌کند. روزنه‌های موجود در این غار سبب گردش هوا و شکل‌گیری این قندیل‌ها شده است. اطلاع دقیقی از طول این غار یخی در دست نیست. پرپیچ‌وخم و یخ‌بندان بودن این غار سبب شده کمتر غارنوردی بتواند به انتهای آن دست یابد. غار یخ مراد از سه تالار بزرگ، سه یخچال زیرزمینی و هفت حلقه چاه تشکیل شده است. اما قسمتی از غار که به صورت چهارطبقه است بیش از هر قسمتی این غار را تماشایی می‌کند. «در بخش عمیقی از غار که به ۲۰ متر می‌رسد، طبقات روی هم قرار دارند و به جرات می‌توان گفت تا به حال هیچ غاری با این مشخصات در کشور دیده نشده است.»
بهترین زمان بازدید از غار یخ مراد
قبل از سفر به غار یخ مراد لازم است بدانید که این قندیل‌ها از اوایل آذرماه شروع به شکل گرفتن می‌کنند. اما اگر می‌خواهید غار یخ مراد را در اوج زیبایی‌اش ببینید، اوایل بهار را برای سفر به این مقصد انتخاب کنید. اواخر بهار و تابستان استالاکتیت و استالاگمیت‌های یخی غار آب می‌شوند.
تجهیزات مورد نیاز برای بازدید غار یخ مراد
اگر قصد دارید مسیر زیادی از غار را بپیمایید باید تجهیزات کامل غارنوردی را به همراه داشته باشید. در غیر این صورت، هدلامپ، لباس گرم، کفش مناسب از وسایل ضرروی شما برای این سفر خواهد بود.
