عمارت مسعودیه یک ساختمان تاریخی مربوط به دوره قاجار است که در تهران، میدان بهارستان قرار دارد. این اثر در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۹۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باغ عمارت مسعودیه بادستور مسعود میرزا حاکم اصفهان، ملقب به ظل‌السلطان فرزند ناصرالدین شاه ساخته شده است. در واقع نام این عمارت نیز برگرفته از نام مسعود میرزا به مسعودیه شهرت یافته است. عمارت‌های اصلی عبارتند از: عمارت دیوان خانه، عمارت سفره خانه (وجه تسمیه آن بر حسب قرینه‌ای است که در کاخ گلستان و در جوار تالار سلام کاخ موزه و تالار آیینه است)، حیاط سید جوادی، عمارت سید جوادی، حیاط مشیری، عمارت مشیرالدوله، حیاط خلوت، عمارت حیاط خلوت عمارت سر در پیاده‌رو، عمارت سر در کالسکه‌رو، باغ دیوان‌خانه و بناهای جدید از شمال به جنوب ساختمان آجری یک طبقه مرکب از قسمت کارت زنی، حراست، نگهبانی، بانک ملی، پست برق، گل‌خانه، سرویس بهداشتی ساختمان سه طبقه آجری (گزینش) ساختمان سه طبقه آجری (شورای آموزش و پرورش) ساختمان یک طبقه آجری واقع در شمال عمارت سید جوادی (سمعی و بصری) ساختمان یک طبقه آجری ایوان دار (عکاسی و…) انبارهای موقت، بناهای جدید یک طبقه، چاپ خانه واقع در شرق حیاط و آبدارخانه، ساختمان جنوب غربی مجموعه.
تاریخچه عمارت مسعودیه
باغ نگارستان در سال ۱۲۲۲ هجری قمری ساخته شد و سر در باغ یک بنای اصلی كه در مركز باغ قرار داشت متصل می‌شد. در جنوب جلوخان باغ نگارستان، باغ نظامیه ساخته شد. این باغ در ۱۲۹۰ هجری قمری توسط ظل‌السلطان خریداری شد و سپس باغ مسعودیه و عمارتش به آن اضافه شد. عمارت مسعودیه، این ارزشمندترین ساختمان ظل‌السلطان در محله دولت تهران در سمت غربی عمارت نظامیه، در زمینی با مساحت نزدیک ۴۰۰۰ متر مربع و به معماری و سرکارگری رضا قلی‌خان (سراج الملک) در سال ۱۲۹۵ هجری قمری بنیاد نهاده شد.بر اساس مستندات باقی‌مانده، این باغ دارای دو قسمت بیرونی و اندرونی می‌شد كه در حال حاضر چیزی از قسمت اندرونی آن باقی نمانده است. قسمت بیرونی مجموعه فعلی، باغ‌عمارت مسعودیه را تشكیل می‌دهد. در این باغ در حال حاضر هفت عمارت وجود دارد كه به‌وسیله حیاط‌هایی به یكدیگر متصل شده‌اند. عمارت دیوان‌خانه، عمارت سفره‌خانه و حوض‌خانه (وجه تسمیه آن بر حسب قرینه‌ای است كه در کاخ گلستان و در جوار تالار سلام كاخ موزه و تالار آیینه است)، عمارت و حیاط سیدجوادی، عمارت حیاط مشیری، عمارت و حیاط خلوت، عمارت سردر پیاده‌رو ، عمارت سر در كالسكه‌رو، باغ دیوان‌خانه و بناهای دوره پهلوی
